Drzewko szczęścia – jak dbać? Praktyczne wskazówki w pielęgnacji

Jedną z najpopularniejszych roślin doniczkowych jest grubosz jajowaty, czyli inaczej drzewko szczęścia. Jak dbać o niego, aby rósł zdrowo i cieszył swoim wyglądem przez długie lata? W tym artykule poznasz przydatne wskazówki, dotyczące jego uprawy. Jesteś gotowy, żeby poznać ten naturalny symbol dobrobytu? To zaczynamy! 

Drzewko szczęścia – jak dbać, aby było piękne i zdrowe?

Grubosz jajowaty to roślina doniczkowa, której przypisuje się moc przyciągania pomyślności, bogactwa i dobrej energii. Jego grube, mięsiste liście magazynują wodę, dzięki czemu nie wymaga częstego podlewania. Doskonale nadaje się do uprawy dla osób, które nie mają dużego doświadczenia z roślinami. W odpowiednich warunkach domowych może przeżyć nawet kilkadziesiąt lat! 

Aby drzewko szczęścia rzeczywiście było u Ciebie szczęśliwe – poznaj najważniejsze kwestie dotyczące jego pielęgnacji. 

1. Wybór odpowiedniego stanowiska 

Drzewo pochodzi z południowej Afryki, gdzie rośnie w suchym i słonecznym klimacie. W warunkach domowych powinieneś zapewnić mu środowisko możliwie najbardziej zbliżone do naturalnego. Postawienie rośliny w odpowiednim miejscu to pierwszy krok do zapewnienia jej optymalnego wzrostu. 

Poniższe wskazówki pomogą Ci wybrać najlepsze stanowisko dla grubosza.

Postaw roślinę w jasnym, słonecznym miejscu 

Idealnie sprawdzi się parapet okna południowego lub wschodniego, gdzie przez okno wpada najwięcej światła dziennego. Latem możesz wynieść roślinę na taras lub balkon, ale stopniowo, aby wcześniej się przyzwyczaiła. 

Unikaj cienia i ciemnych miejsc 

W miejscu zbyt zacienionym drzewko straci swój zwarty pokrój i stanie się słabsza. Jeśli nie masz wystarczająco dużo światła w mieszkaniu, możesz rozważyć zamontowanie specjalnej lampy LED do roślin. 

Chroń przed nadmiernym słońcem 

Długotrwała ekspozycja na silnym słońcu, może doprowadzić do poparzeń liści. Jeśli na liściach rośliny pojawią się brązowo-żółte plamy, natychmiast przesuń ją w miejsce z rozproszonym światłem. 

Trzymaj z dala od przeciągów 

Unikaj stawiania drzewa w okolicy otwartego okna, wentylatorów i klimatyzatorów. Nagłe zmiany temperatury źle wpływają na roślinę – powodują jej osłabienie i opadanie liści. 

Zapewnij odpowiednią temperaturę 

Najlepsza temperatura dla grubosza to przedział 18-25°C. Zimą roślina dostosowuje się do chłodniejszych warunków, ale nie mniej niż 10°C. 

2. Podlewanie i wilgotność

Podlewanie to jeden z najważniejszych aspektów pielęgnacji tego gatunku. Grubosz jajowaty należy do rodziny sukulentów, która słynie ze swoich możliwości magazynowania wody w liściach i łodygach. Dzięki temu doskonale radzi sobie z przesuszeniem, jednak przesada z nawadnianiem jest dla niego niebezpieczna. 

Drzewko szczęścia nie wymaga częstego podlewania. Wystarczy nawadniać je obficie raz w miesiącu, a zimą jeszcze rzadziej. Najlepiej podlewać je dopiero wtedy, gdy podłoże jest całkiem suche i zaczyna się kruszyć. Ważne jest, aby unikać zwilżania liści, ponieważ może to prowadzić do rozwoju chorób, takich jak grzybica. 

Jak prawidłowo podlewać grubosza?

Kluczowe jest dostosowanie ilości wody do pory roku i warunków w pomieszczeniu. 

• Podlewaj umiarkowanie, ale dokładnie – lepiej dostarczać wodę roślinie rzadziej, ale obficie, niż małymi porcjami.
• Kontroluj wilgotność ziemi – zanim podlejesz drzewko, sprawdź stan podłoża; wkładając palec na 2-3 cm (jeśli ziemia jest wilgotna, poczekaj jeszcze trochę).
• Nie zostawiaj wody w podstawce – po kilku minutach od podlania wylej wodę spod donicy, aby uniknąć gnicia korzeni.
• Dostosuj podlewanie do pory roku – latem i wiosną podlewaj raz na 1-2 tyg., a zimą średnio raz na 1,5-2 miesiące. 

Drzewko obfitości nie wymaga wysokiej wilgotności powietrza, dlatego nie powinieneś go zraszać, ani stawiać w okolicy nawilżaczy. Wystarczy, że od czasu do czasu przetrzesz jego liście wilgotną szmatką. 

3. Odpowiednie podłoże i doniczka

Podłoże i doniczka wpływają na ogólną kondycję drzewka szczęścia, dlatego ich właściwy dobór jest bardzo istotny. Grubosz pochodzi z terenów pustynnych, gdzie gleba jest sucha, kamienista i uboga w składniki odżywcze. Domowa wersja tej rośliny będzie preferowała podobne warunki. Zbyt grube i ciężkie podłoże może doprowadzić do zatrzymywania się wody i gnicia korzeni. 

Jaka ziemia do drzewka szczęścia? 

Grubosz jajowaty najlepiej rośnie w lekkim i dobrze przepuszczalnym podłożu, które nie zatrzymuje wilgoci. 

• Lekka, przepuszczalna, dobrze zdrenowana ziemia.
• Podłoże dla sukulentów i kaktusów.
• Z dodatkiem perlitu, piasku lub drobnego żwiru.
• Autorska mieszanka w proporcjach 50% ziemi uniwersalnej, 25% piasku lub perlitu, 25% żwiru lub keramzytu. 

Jaka doniczka do drzewka szczęścia? 

Grubosz jajowaty ma delikatne i płytkie korzenie, dlatego doniczka powinna być dopasowana do jego potrzeb. 

• Z otworami na dnie – absolutna podstawa, bez której woda będzie zalegać w donicy i powodować gnicie rośliny.
• Z gliny lub ceramiki – naturalne materiały dobrze odprowadzają wilgoć.
• Nie za duża – najlepiej dopasować donicę do korzeni. Jeśli przesadzasz roślinę, wybierz rozmiar 2-3 cm większy od poprzedniego. Za duży pojemnik może powodować niepotrzebne gromadzenie się wody w podłożu. 
• Nie plastikowa – sztuczny materiał hamuje odparowywanie wody. Jeśli kupiłeś roślinę w takiej doniczce, koniecznie ją przesadź! 

4. Nawożenie i pielęgnacja liści

Drzewko szczęścia nie wymaga intensywnego nawożenia, jednak gdy zadbasz o odpowiednie składniki odżywcze, wesprzesz jego zdrowy i piękny wygląd. Dostarczanie składników pokarmowych powinno być umiarkowane i dostosowane do cyklu wzrostu rośliny. 

Jak nawozić drzewko szczęścia? 

Kluczowe jest stosowanie odpowiednich nawozów z umiarem i w odpowiednich proporcjach.

• Wybierz nawóz do kaktusów i sukulentów – zawiera odpowiednie proporcje składników odżywczych i nie stymuluje nadmiernego wzrostu. 
• Podawaj tylko w okresie wzrostu – nawożenie stosuj od wiosny do końca lata, kiedy roślina intensywnie rośnie. Jesienią i zimą przerwij, aby nie obciążyć korzeni. 
• Stosuj nie częściej niż co 4-6 tygodni – nadmiar nawozu może zaszkodzić roślinie. 
• Rozcieńczaj nawóz w płynie – wymieszaj produkt z wodą, najlepiej do połowy zalecanego stężenia, aby nie zasolić gleby. 
• Unikaj nawozów uniwersalnych – często zawierają wysoką zawartość azotu, który może osłabić roślinę i spowodować jej deformację. 
• Nie nawoź zaraz po przesadzeniu – poczekaj co najmniej 4-6 tygodni, aby nie obciążyć systemu korzeniowego. 

Sprawdź poniższy filmik i zobacz, jak wygląda pielęgnacja drzewka szczęścia w praktyce!

5. Przycinanie i formowanie drzewka

Grubosz naturalnie rośnie w formie krzewu o rozgałęzionych, mięsistych pędach. Nie wymaga regularnego cięcia, ale odpowiednie formowanie pozwala uzyskać równy, zwarty pokrój i pobudza do gęstszego rozrostu. Formowanie nie tylko poprawia wygląd, ale wzmacnia łodygi i stwarza równowagę między koroną a systemem korzeniowym drzewka. 

Jak przycinać drzewko szczęścia? 

Aby uzyskać zdrową i dobrze uformowaną roślinę, warto stosować kilka podstawowych zasad. 

• Przycinaj wiosną lub latem – to okres intensywnego wzrostu, dzięki czemu roślina szybko się regeneruje. 
• Usuwaj zbyt długie i wiotkie pędy – skrócenie nadmiernie wyciągniętych pędów pobudza roślinę do wypuszczania nowych odgałęzień. 
• Przycinaj nad węzłem liściowym – najlepiej tuż nad miejscem, z którego wyrastają liście. 
• Nie usuwaj więcej niż 30% rośliny na raz – zbyt drastyczne cięcie może osłabić grubosza i wydłużyć jego regenerację.
• Usuń uschnięte oraz uszkodzone liście i pędy – dzięki temu, roślina skupia się na zdrowym wzroście.
• Zawsze używaj ostrych i czystych narzędzi – najlepiej małych nożyczek lub sekatora, które za każdym razem odkażaj spirytusem, aby uniknąć ryzyka infekcji. 

Jak formować drzewko szczęścia? 

Roślinę można formować w różne kształty – od naturalnie rozrośniętego krzewu po niewielkie drzewko przypominające bonsai. 

• Aby uzyskać drzewkowaty kształt – usuń dolne liście i boczne odrosty, pozostawiając główny pień, który z czasem zdrewnieje. 
• Dla gęstego, krzaczastego wyglądu – regularnie przycinaj końcówki pędów, aby pobudzić roślinę do wypuszczania nowych rozgałęzień. 
• Jeśli gałęzie są zbyt ciężkie – możesz je uciąć lub podeprzeć, aby uniknąć ich złamania. 

6. Rozmnażanie drzewka szczęścia

Grubosza jajowatego bardzo łatwo rozmnożyć, nawet jeśli nie jesteś doświadczonym ogrodnikiem. Roślina ta ma niezwykłą zdolność do ukorzeniania się liści i pędów, dzięki czemu możliwe jest tworzenie nowych drzewek szczęścia. Proces rozmnażania jest naturalny i nie wymaga specjalnych narzędzi, a jedynie odrobiny cierpliwości. 

Jak rozmnożyć drzewko szczęścia? 

Istnieją dwa podstawowe sposoby rozmnażania drzewka obfitości – przez sadzonki liściowe lub sadzonki pędowe.

• Rozmnażanie przez liście – oderwij zdrowy, dojrzały liść i pozostaw go na suchym podłożu przez 1-2 dni. Następnie połóż go na wilgotnym podłożu (bez wciskania w ziemię). Po kilku tygodniach powinieneś zauważyć młode korzenie.  
• Rozmnażanie przez sadzonki pędowe – odetnij zdrowy pęd o długości 5-10 cm i pozostaw na ok. 1-2 dni, aby miejsce cięcia zaschło. Następnie umieść sadzonkę w przepuszczalnym podłożu i podlewaj niewielką ilością wody, aż pojawią się korzenie. 

Sadzonki powinny mieć dostęp do jasnego, rozproszonego światła i umiarkowaną wilgoć. Pierwsze nawożenie możesz wykonać dopiero po kilku miesiącach, gdy roślina na dobre się ukorzeni. 

Najważniejsze cechy drzewka szczęścia – tabela 

Poniżej przedstawiamy najważniejsze cechy drzewka szczęścia, które pomogą Ci usystematyzować wiedzę. Te informacje na pewno pomogą Ci w codziennej pielęgnacji rośliny. 

Choroby i szkodniki drzewka szczęścia – rozpoznanie i zwalczanie

Chociaż grubosz jajowaty jest odporny i mało wymagający, jak każda roślina może paść ofiarą chorób i szkodników. Problemy zdrowotne to najczęściej efekt niewłaściwej pielęgnacji, a zwłaszcza zbyt częstego podlewania i stosowanie niedopasowanego podłoża. 

Poniżej znajdziesz informacje na temat niebezpieczeństw czyhających na Twoje drzewko szczęścia. 

Gnicie korzeni 

Gdy grubosz jest zbyt często podlewany, a woda zalega w ziemi od dłuższego czasu, może to skutkować procesem gnilnym systemu korzeniowego. Objawia się to żółknięciem i opadaniem liści, a także nieprzyjemnym zapachem ziemi. Korzenie stają się miękkie i brązowe, co prowadzi do ich rozkładu. 

Jak leczyć? Natychmiast przesadź roślinę do suchego, przepuszczalnego podłoża i ogranicz podlewanie. Jeśli korzenie są mocno uszkodzone – odetnij zgniłe części. Zadbaj, aby donica była gliniana lub ceramiczna z otworami w dnie. 

Pleśń i grzybica 

Pojawia się na powierzchni ziemi przy jej nadmiernej wilgotności i braku wentylacji. Objawem jest biało-szary nalot, który może wystąpić również na liściach rośliny. 

Jak leczyć? Popraw cyrkulację powietrza w pomieszczeniu i przenieś ją w jaśniejsze miejsce. Zainfekowane liście usuń, a ziemię wymień na nową. Na koniec możesz zastosować naturalne środki przeciwgrzybicze, np. wodę z cynamonem, którą spryskuje się podłoże.

Zgnilizna pędów

Wodniste, miękkie plamy na łodygach to objaw nieleczonej zgnilizny korzeni. Proces gnilny rozprzestrzenia się na całą roślinę i traci ona swoją sztywność, a z czasem może się złamać. 

Jak leczyć? Odetnij uszkodzone, zgniłe części pędów, przesadź roślinę do nowego podłoża i ogranicz podlewanie. 

Szkodniki drzewka szczęścia 

Roślina nie jest podatna na ataki ze strony szkodników, jednak czasem mogą zaatakować ją niektóre owady. Żywią się one sokami drzewka, co może je znacząco osłabić. 

Do najczęściej występujących pasożytów grubosza jajowatego należą: 

• wełnowce – małe owady o watowatym wyglądzie, które zwalczysz, przecierając liście szmatką nasączoną alkoholem lub wodą z mydłem;
• przędziorki – mikroskopijne pajączki, który najlepiej przeciwdziała mycie liści wodą z mydlinami lub specjalnym środkiem na owady;
• mszyce – zielone lub czarne robaczki. Zlikwiduj je myjąc liście wodą z płynem do mycia naczyń i zastosuj preparat na mszyce.

Sezonowa pielęgnacja – jak dbać o drzewko szczęścia przez cały rok? 

Drzewko szczęścia wymaga pielęgnacji dostosowanej do zmieniających się pór roku. Odpowiednia opieka w różnych sezonach pozwala roślinie na zdrowy rozwój i zachowanie pięknego wyglądu. Oto jak dbać o roślinę, żeby była szczęśliwa! 

Wiosna (marzec – maj)

Czas odżywania rośliny po zimowym odpoczynku. Drzewko zaczyna intensywnie rosnąć, dlatego warto zwiększyć częstotliwość podlewania i wprowadzić nawożenie. Przesadź grubosza, jeśli ma za mało miejsca i ustaw go w dobrze nasłonecznionym miejscu. 

Lato (czerwiec – sierpień)

Lato to okres wzrostu, dlatego drzewko wymaga regularnego podlewania, średnio co 2-3 tygodnie. Zapewnij roślinie dostęp do światła, ale chroń przed zbyt intensywnymi promieniami słonecznymi. Kontynuuj nawożenie, aby wesprzeć jej rozwój.

Jesień (wrzesień – listopad)

Gdy dni stają się chłodniejsze – zmniejsz intensywność podlewania i zaprzestań nawożenia. Drzewko przechodzi w stan spoczynku, więc mniej wody i światła stworzy idealne warunki do wegetacji. 

Zima (grudzień – luty) 

Okres zimowy to czas, kiedy grubosz wymaga minimalnej opieki. Podlewaj go tylko wtedy, gdy ziemia jest wyraźnie sucha. Umieść roślinę w suchym miejscu o temperaturze nie mniejszej niż 10°C. 

Podsumowanie

Drzewko szczęścia to roślina, która, mimo swej wytrzymałości wymaga odpowiedniej opieki. Kluczem do wyhodowania pięknego i zdrowego grubosza jest umiarkowane podlewanie, zapewnienie odpowiedniego stanowiska i dopasowana pielęgnacja. Pamiętaj też o regularnym kontrolowaniu rośliny pod kątem chorób i pasożytów. Dzięki tym zasadom będziesz mógł czerpać szczęście ze swojego drzewka przez wiele lat! 

Bibliografia 

1. https://www.lovethegarden.com/pl-pl/przewodnik-upraw/drzewko-szczescia-w-domu
2. https://bonsai.kamcio.com/viewtopic.php?t=6784
3. https://annaskorupska.com/jak-rozmnozyc-grubosza-drzewko-szczescia-jak-pobierac-sadzonki-z-grubosza/
4. Chincz U., Moja domowa dżungla – jak ją pielęgnować?, wyd. Substral.