Wierzba pleciona – uprawa i wskazówki w pielęgnacji

Wierzba pleciona – uprawa tej rośliny cieszy się popularnością w ogrodach, na tarasach i balkonach. Jej wyjątkowy wygląd – smukły, pleciony pień i dekoracyjna korona – sprawiają, że jest ona żywą ozdobą. To dobry wybór, jeśli szukasz efektownego i przy okazji łatwego do pielęgnacji drzewa. W tym artykule dowiesz się wszystkiego, co potrzebujesz, aby zaznajomić się z tym niezwykłym gatunkiem. Zapraszamy do lektury! 

Wierzba pleciona – uprawa. Charakterystyka drzewa

Wierzba z plecionym pniem to nietypowa roślina ozdobna, która łączy w sobie urok naturalnego drzewa z formą rzeźby. Zanim przejdziemy do praktycznych wskazówek dotyczących jej uprawy, warto poznać bliżej samo drzewo. W ten sposób zdobędziesz najważniejsze informacje na temat rośliny i zdecydujesz, czy chcesz mieć ją w swoim ogrodzie. 

Czym jest wierzba pleciona i skąd wzięła się ta forma?  

Wierzba pleciona nie jest odrębnym gatunkiem, ale formą, jaką udało się uzyskać poprzez odpowiednie formowanie pnia zwykłej wierzby – zwykle Salix integra, Salix caprea lub Salix alba. 

Pleciona forma odnosi się do skręconych pędów, które na etapie sadzonek splata się w spiralę, warkocz lub inne geometryczne kształty. Wraz ze wzrostem pędy zrastają się ze sobą, tworząc ozdobny pień. 

Sztuka plecenia roślin nie jest czymś nowym – praktykuje się ją od wieków, ale obecnie zyskała ona na dużej popularności. Sprawdza się szczególnie w ogrodach stylizowanych i miejscach, gdzie liczy się przede wszystkim dekoracyjność i kontrolowany pokrój drzewa. 

Jakie odmiany są najpopularniejsze? 

Najczęściej w sklepach ogrodniczych spotkasz się z wierzbą japońską Hakuro Nishiki o charakterystycznych biało-różowo-zielonych liściach. Jej regularnie przycinana korona może być formowana w kształt kuli lub parasola. Nadaje się zarówno do gruntu, jak i donic oraz wykazuje przeciętną odporność na trudne warunki atmosferyczne.

Znana jest również Pendula, potocznie nazywana wierzbą płaczącą. Jej długie i zwisające pędy tworzą imponujący baldachim. Często wykorzystuje się ją jako soliter w nowoczesnych ogrodach lub element naturalistycznych aranżacji. Jest dość odporna, ale wymaga systematycznego cięcia, aby zachowała swój kształt. 

Na rynku dostępne są też różne formy autorskie (zaplatane ręcznie w szkółkach drzew). Nie są to odmiany zarejestrowane, ale rośliny kształtowane na wzór warkocza lub spirali. Często wykorzystuje się takie gatunki, jak wierzba wiciowa, amerykańska lub biała, które szybko rosną i dobrze znoszą cięcie. 

Jak wygląda proces plecenia pnia?

Plecenie pnia wykonuje się zwykle, gdy sadzonki mają ok. 40-60 cm wysokości i są jeszcze elastyczne. Najczęściej łączy się ze sobą 3 pędy w warkocz lub skręt i przywiązuje do palika podporowego. W miarę wzrostu gałązki się zrastają i tworzą trwały efekt. 

Taki proces wymaga regularnego doglądania i trwa od 2 do 3 lat. Formowanie jest często praktykowane jako hobby – można samemu próbować zakręcić pień młodej rośliny, choć gotowe drzewka można dostać w większości sklepów ogrodniczych. 

Czy wierzba pleciona jest wymagająca? 

Wierzba pleciona uchodzi za łatwą w pielęgnacji roślinę, pod warunkiem, że spełni się jej podstawowe wymagania. Roślina lubi wilgoć, słońce i żyzną ziemię – dzięki temu rośnie szybko i bujnie. Korona drzewa wymaga regularnego cięcia, aby utrzymać regularny kształt. 

Nie wolno doprowadzać do nadmiernego wyschnięcia podłoża (zwłaszcza w donicy). Warto zwracać również uwagę na objawy chorób i szkodników, na które wierzba jest dość podatna. 

Jak szybko rośnie wierzba i ile może żyć? 

Wierzba to gatunek bardzo szybko rosnącego drzewa. W pierwszych latach może przyrastać nawet 30-50 cm rocznie, zwłaszcza przy zapewnieniu dobrej wilgotności i nawożenia. Efekty uprawy dostrzeżesz bardzo szybko – zwykle już po jednym sezonie roślina wygląda bardzo okazale. 

Średnia długość życia wierzby plecionej to między 15 a 20 lat, jednak wiele zależy od odmiany, sposobu pielęgnacji i miejsca wzrostu. Rośliny doniczkowe wykazują krótszą żywotność niż te posadzone w gruncie. Odpowiada za to kilka czynników, m.in. ograniczona przestrzeń, wahania temperatury, szybsze przesychanie i uboższe podłoże w naturalne składniki odżywcze.

Warunki uprawy i sadzenie

To, czy będziesz mógł cieszyć się zdrową rośliną przez wiele lat, w znacznej mierze zależy od jej zasadzenia. To kluczowy moment, który powinien uwzględniać – stanowisko, glebę i odpowiedni moment. W tym miejscu poznasz wskazówki, jak przygotować się do pierwszego, a zarazem najważniejszego etapu uprawy wierzby. 

Kiedy najlepiej sadzić wierzbę plecioną? 

Najlepszy czas do sadzenia wierzby plecionej jest wczesna wiosna (marzec-kwiecień) lub jesień (wrzesień-październik). Ziemia jest wtedy ciepła, ale nie ma silnych upałów, które mogłyby przypalić młode drzewko. Sadzenie na wiosnę daje szybszy start wzrostu. 

Z kolei jesienią wierzba może spokojnie przyzwyczaić się do nowego miejsca przed okresem wegetacyjnym. W tym czasie ma czas na rozwinięcie systemu korzeniowego przed nastaniem zimy, lepiej znosi stres związany z przesadzeniem i łatwiej się aklimatyzuje. 

Rośliny kupowane w pojemnikach (zwykle ze szkółki drzew) mają zwartą i dobrze rozwiniętą bryłę korzeniową. Dzięki temu można sadzić ją niemal przez cały sezon, również latem, ale wtedy trzeba szczególnie zadbać o częste podlewanie przez pierwsze 2-3 tygodnie. 

Gdzie posadzić wierzbę plecioną? 

Wierzba pleciona najlepiej rośnie w słonecznym lub półcienistym miejscu, gdzie światło dociera do niej przez większość dnia. Stanowisko powinno być osłonięte od silnych wiatrów, które mogłyby uszkodzić młode drzewko.

Roślina lubi wodę, dlatego sprawdzi się na umiarkowanie wilgotnej glebie. Nie należy jednak sadzić jej na terenach podmokłych oraz tam, gdzie długo utrzymują się kałuże. 

Drzewo to może być też uprawiane w donicy – na tarasach, balkonach lub przy drzwiach domu. Właściwy pojemnik na wierzbę powinien mieć średnicę 40-50 cm, otwory odpływowe i warstwę drenażu (np. żwiru). 

Jakie podłoże jest najlepsze dla wierzby plecionej?

Drzewko z plecionym pniem preferuje żyzne, umiarkowanie wilgotne i dobrze przepuszczalne gleby. Najlepiej sprawdzi się podłoże o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie – 6,0-7,0 pH. 

Podłoże powinno dobrze zatrzymywać wilgoć, ale nie być podmokłe. Ważne jest też bogactwo w składniki odżywcze – przed sadzeniem warto dodać do ziemi kompost lub obornik. Pamiętaj też, aby gleba nie była zbyt zbita, ponieważ utrudnia ona rozrost korzeni. Zatem gliniaste, piaszczyste i jałowe tereny nie będą właściwym miejscem do uprawy wierzby. 

W doniczkach najlepiej użyć ziemi uniwersalnej z dodatkiem kompostu i drenażu z perlitu lub żwiru. Na dnie należy umieścić warstwę z keramzytu, ewentualnie drobnych kamieni, co poprawi drożność pojemnika. 

Jak sprawdzić pH ziemi domowym sposobem? 

Sprawdzanie odczynu ziemi w ogrodzie wykonuje się głównie za pomocą miernika lub kwasomierza. Jednak, jeśli nie posiadasz takich urządzeń, możesz zastosować domowy sposób. Wystarczy, że pobierzesz próbkę ziemi z ogrodu. 

Do dwóch pojemników rozdziel tę samą ilość podłoża. Do jednego dodaj ocet, a do kolejnego sodę oczyszczoną. Jeśli na próbce z octem pojawią się bąbelki – ziemia ma odczyn zasadowy, a jeśli soda zacznie się pienić – to znak, że masz kwaśne podłoże. 

Pamiętaj jednak, że badanie gleby w ten sposób nie jest precyzyjne, ale pozwala mniej więcej ocenić typ gleby przed sadzeniem roślin. 

Jak przygotować stanowisko i przesadzić roślinę krok po kroku?

Przesadzanie wierzby plecionej do gruntu lub donicy nie jest trudne, ale warto trzymać się kilku podstawowych zasad. Postępując zgodnie z poniższą instrukcją, zapewnisz roślinie dobry start i ograniczysz jej stres związany ze zmianą miejsca. 

Sadzenie wierzby plecionej w gruncie – krok po kroku 

1. Wykop dół dwa razy większy i nieco szerszy niż bryła korzeniowa rośliny.
2. Zrób warstwę drenażu – ok. 10 cm keramzytu, żwiru lub piasku. 
3. Wmieszaj ziemię z dołka z kompostem lub obornikiem. 
4. Włóż roślinę do dołka i zasyp ziemią tak, aby nie zostawiać pustych przestrzeni powietrznych. 
5. Obficie podlej – najlepiej zaraz po przesadzeniu i znów po kilku godzinach. 
6. Zamocuj palik podporowy, jeśli pień jest wiotki. 
7. Ściółkuj powierzchnię ziemi korą, kompostem lub zrębkami – to pomoże zatrzymać wilgoć i ograniczyć rozrost chwastów. 

Sadzenie wierzby plecionej w donicy – krok po kroku

1. Wybierz donicę o średnicy min. 40-50 cm, z otworami odpływowymi.
2. Dno wyłóż warstwą drenażową – 5-10 cm keramzytu, żwiru lub kamyków. 
3. Wypełnij donicę ziemią uniwersalną wymieszaną z kompostem i dodatkiem perlitu lub piasku. 
4. Umieść roślinę centralnie, aby wierzchnia warstwa znajdowała się tuż pod powierzchnią ziemi. 
5. Zasyp ziemią, lekko ugnieć dłońmi i bardzo obficie podlej. 

Dobrze wykonane sadzenie jest kluczowe dla zdrowego wzrostu wierzby plecionej. W kolejnych dniach obserwuj roślinę i unikaj nawożenia przez 2-3 tygodnie, dopóki nie zaaklimatyzuje się w nowym miejscu. 

Pielęgnacja wierzby plecionej przez cały rok 

Kiedy zasadziłeś już wierzbę w swoim ogrodzie lub donicy, warto zadbać o jej rozwój przez cały sezon. Roślina nie jest szczególnie wymagająca, ale wymaga systematycznej pielęgnacji, dzięki której zachowuje zdrowy wzrost i estetyczny wygląd. W tej sekcji dowiesz się najważniejszych kwestii na temat opieki nad drzewkiem. 

Jak często i kiedy podlewać wierzbę plecioną?

Jak już wiesz, wierzba pleciona ma duże zapotrzebowanie na wodę. Szczególnie uaktywnia się ono w czasie suszy i przy uprawie w donicy. Ziemia powinna być stale wilgotna, ale nie podmokła. Zbyt duża suchość może spowodować obumieranie liści, z kolei za duża wilgoć – gnicie korzeni.  

• W gruncie – podlewaj umiarkowanie, ale regularnie, szczególnie w pierwszym roku po przesadzeniu. W czasie upałów i długich okresów bez deszczu wodę należy dozować 2-3  razy w tygodniu.
• W donicy – kontroluj wilgotność codziennie. Podłoże nie może całkowicie wyschnąć, ale nie powinno być też podmokłe. W upalnym sezonie konieczne może być podlewanie codziennie rano lub wieczorem. 

Jak nawozić ten gatunek drzewa?

Wierzba pleciona rośnie szybko, dlatego potrzebuje mieć regularnie dostarczane składniki pokarmowe – azot, fosfor i potas. Najlepiej sprawdzą się nawozy wieloskładnikowe do roślin ozdobnych, biohumus lub rozcieńczona gnojówka z pokrzywy. 

Nawożenie powinieneś wykonywać od wczesnej wiosny (marzec-kwiecień) do końca lipca co 3-4 tygodnie (w gruncie). 

Jeśli roślina jest w donicy, potrzebuje częstszego, ale delikatniejszego nawożenia. Najlepiej podawać jej płynny nawóz co 2 tygodnie i w mniejszej dawce niż do gruntu. 

Jak przycinać i formować wierzbę? 

Cięcie jest bardzo ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym w przypadku wierzby plecionej. Regularne przycinanie korony pozwala utrzymać zwarty kształt i pobudza roślinę do tworzenia gęstszych pędów. 

Przycinanie najlepiej, jeśli wykonasz wczesną wiosną, na przełomie marca i kwietnia. To główne cięcie formujące. Latem (czerwiec-lipiec) czas jest na cięcie korygujące, jeśli korona rośnie zbyt bujna i traci swój kształt. Jesienią możesz usunąć uszkodzone i suche pędy. 

Jak wykonać przycinanie? 

Skracaj pędy o ok. ½ lub ⅓ długości, zachowując kulisty lub parasolowy kształt korony. Usuwaj części, które rosną do środka, krzyżują i zbyt zagęszczają drzewo. Regularnie pozbywaj się też dzikich odrostów, które pojawiają się na pniu i mogą go osłabić.

Po cięciu podlej wierzbę i zasil nawozem regeneracyjnym. 

Problemy i specjalna pielęgnacja wierzby plecionej 

Wierzba pleciona, jak każda inna roślina, jest narażona na działanie chorób, szkodników i niekorzystne warunki pogodowe. Warto wiedzieć, jak zapobiegać tym problemom, aby w porę je rozpoznać i wdrożyć odpowiednie działanie. Poniżej znajdziesz najczęstsze przypadki specjalnej pielęgnacji drzewa. 

Jakie choroby i szkodniki atakują wierzbę? 

Wierzby bywają podatne na infekcje grzybowe i ataki owadów. Szczególnie w czasie ciepłych i wilgotnych miesięcy, powinieneś zwrócić uwagę, czy drzewo nie boryka się z problemami zdrowotnymi. 

Do częstych problemów rośliny należą: 

• mszyce – małe, zielone lub czarne owady, które gromadzą się na liściach i pędach. Powodują ich deformację i osłabienie rośliny;
• przędziorki – drobne roztocza, które żerują na spodniej części liści. 
• rdza wierzby – choroba grzybowa, objawiająca się żółtymi, a z czasem brunatnymi plamami na spodach liści;
• zaraza wierzby (antraknoza) – powoduje zamieranie młodych pędów i brunatnienie liści.

W przypadku pasożytów możesz użyć środka owadobójczego lub zastosować preparaty biologiczne. Przy chorobach grzybowych stosuj fungicydy, najlepiej już przy pierwszych objawach. 

Aby zapobiec powyższym przypadkom, warto przede wszystkim regularnie przyglądać się roślinie – szczególnie wiosną i latem. Usuwaj i utylizuj porażone pędy, ale nie wyrzucaj ich do kompostu. 

Zimowanie wierzby – jak ją zabezpieczyć? 

Wierzba pleciona wykazuje przeciętną odporność na mróz, ale młode drzewka mogą wymagać specjalnej ochrony. 

Jeśli Twoja roślina rośnie w gruncie, zabezpiecz podstawę pnia, np. kopczykiem z ziemi, kory lub liści na wysokości ok. 20 cm. W przypadku ciężkich i wietrznych zim możesz okryć koronę drzewa agrowłókniną. 

Rośliny w donicach są bardziej narażone na przemarzanie korzeni, dlatego pojemnik warto ocieplić. Owiń go matą słomianą, agrowłókniną, jutą lub styropianem. Możesz też postawić roślinę w chłodnym, jasnym i osłoniętym miejscu, np. nieogrzewanym garażu, szklarni lub altanie. 

Jak rozmnażać wierzbę plecioną? 

Rozmnażanie wierzby należy do jednego z najprostszych, ale musisz pamiętać, że nowa roślina nie będzie miała od razu skręconego kształtu. Aby ją uzyskać, należy uformować pień z kilku pędów lub wykonać szczepienie. 

Jeśli chcesz stworzyć nowe drzewko, postępuj zgodnie z instrukcją krok po kroku:

1. Odetnij zdrowy, zdrewniały pęd o długości ok. 20-30 cm. 
2. Usuń dolne liście i zostaw 2-3 na górze. 
3. Opcjonalnie zanurz dolną część w ukorzeniaczu. 
4. Umieść sadzonkę w wilgotnym podłożu lub bezpośrednio w ogrodzie.
5. Dbaj o regularne podlewanie i osłonę przed słońcem. 

Po kilku tygodniach sadzonka powinna wypuścić korzenie. 

Podsumowanie 

Jednym z najmodniejszych drzew ozdobnych jest wierzba pleciona. Uprawa i pielęgnacja tej rośliny nie należy do skomplikowanych, jednak należy zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii, aby mogła rosnąć zdrowo. 

W przypadku sadzenia gruntowego ważne jest wybranie słonecznego i wilgotnego stanowiska, a w przypadku doniczek – szczególnie skupić się na podlewaniu. Pamiętaj również o profilaktyce chorób i odpowiednim zabezpieczeniu drzewa, niezależnie, gdzie je hodujesz. 

Zadbana wierzba pleciona będzie ozdobą ogrodu przez wiele lat – wystarczy, że uwzględnisz wskazówki, z tego artykułu.