Kowal bezskrzydły – jak się ich pozbyć? To pytanie zadaje sobie wiele osób, ponieważ raz z nadejściem ciepłych dni, można dostrzec ich dużą liczebność. Występują w koloniach i lubią wylegiwać się na nagrzanych od słońca murkach wokół drzew i na ścianach budynków. Czy należy się ich obawiać i jak skutecznie je odstraszyć? Tego dowiesz się z naszego artykułu! Przeczytaj!
Kowal bezskrzydły – jak się ich pozbyć? Charakterystyka owada
Kowal bezskrzydły (Pyrrhocoris apterus) to niewielki pluskwiak o charakterystycznym wyglądzie. Jego ciało mierzy nieco ponad centymetr długości i jest pozbawione skrzydeł. Posiada czerwono-czarne umaszczenie, układające się w kształt maski, które ma za zadanie pełnić funkcję obronną i komunikować otoczeniu „nie jedz mnie – jestem niesmaczny”. Te cechy sprawiają, że nie sposób pomylić go z innymi owadami.
Kowale najczęściej można spotkać w dużych grupach – są towarzyskie i tworzą kolonie, które mogą liczyć nawet setki osobników. Uwielbiają wygrzewać się w dobrze nasłonecznionych miejscach, takich jak ściany, mury i pnie drzew. Występują w całej Polsce, jak i pozostałej części Europy Środkowej.
Żywią się martwymi organizmami, opadłymi nasionami i resztkami roślin. Choć ich wygląd może budzić niepokój, stanowią ważny element ekosystemu i przyczyniają się do oczyszczania środowiska.
Rozmnażanie kowali rozpoczyna się na przełomie marca i kwietnia. Samce i samice łączą się w pary i można wtedy zaobserwować ciekawe zjawisko łączenia się ze sobą odwłokami na dobę, a czasem nawet 7 dni. Działanie to ma za zadanie zabezpieczenia nasienia oraz doprowadzenie do zapłodnienia i przyczyniło się do potocznego nazywania owada „tramwajarzem”.

Czy kowal bezskrzydły jest niebezpieczny?
Nie – kowal bezskrzydły nie jest niebezpieczny. Pluskwiak nie stanowi żadnego zagrożenia dla ludzi, zwierząt, ani samego gospodarstwa domowego. Nie gryzie, nie niszczy, nie żeruje na organizmach żywych.
Niestety, jego obecność (zwłaszcza w dużych skupiskach), może być kłopotliwa estetycznie. Dziesiątki owadów pełzających po elewacji i innych elementach w pobliżu domu to widok, który nie każdy chce oglądać.
W skrajnych przypadkach, kiedy kolonia kowali jest naprawdę liczna, mogą one nawet przedostawać się do pomieszczeń mieszkalnych lub budynków gospodarczych. Zdarza się, choć bardzo rzadko, że ich łakomym kąskiem padają młode roślin, zwłaszcza kiełki.
Z tych powodów warto wiedzieć, jak poradzić sobie z niechcianymi, ogrodowymi lokatorami.
Dlaczego kowal pojawia się w domu lub ogrodzie?
Jak już wiesz, kowale bezskrzydłe lubią ciepło i światło, dlatego tak chętnie gnieżdżą się w miejscach, gdzie ekspozycja słoneczna jest szczególnie duża. Gdy zapada zmrok, chowają się w szczelinach budynków i innych zakamarkach, które są suche i osłonięte.
Przyciągają je też miejsca, gdzie mogą znaleźć swój ulubiony pokarm – opadłe liście i nasiona oraz martwe owady.
W ogrodzie kowale bezskrzydłe spotkasz je najczęściej:
- u podstaw drzew liściastych (szczególnie lip i kasztanowców),
- wśród kory i liści,
- w szczelinach murków i płyt chodnikowych,
- wokół fundamentów, elewacji, rynien i przy oknach.
Jeśli warunki, w których zamieszkują, im sprzyjają – chętnie wracają w to samo miejsce każdego sezonu, powiększając swoją kolonię.

Skuteczne metody na pozbycie się kowala bezskrzydłego
Usuwanie kowala bezskrzydłego nie jest konieczne, ponieważ jest to pluskwiak zupełnie niegroźny, a nawet pożyteczny. Jednak, jeśli jego obecność Cię drażni, możesz pozbyć się go na kilka różnych sposobów. Poniżej znajdziesz sprawdzone propozycje.
Metody mechaniczne – proste i bezpieczne
Najbardziej skuteczną metodą jest mechaniczne pozbywanie się owadów i umożliwienie im bytowania. Nie wykorzystujesz przy tym żadnych środków chemicznych, które mogłyby zabić robaczki, a jedynie pomagasz im się wyprowadzić w inne miejsce.
Zrobisz to regularnie, sprzątając swój ogród z liści, które tworzą idealne warunki do żerowania dla kowala. Szczeliny w murkach, pęknięcia elewacji lub przy fundamentach również powinieneś oczyścić, a najlepiej uszczelnić, aby nie mogły się w nich gnieździć owady.
Jeśli owady w Twoim ogrodzie występują w dużych grupach, możesz zebrać je za pomocą miotły i szufelki, a następnie przenieść w oddalone miejsce. Innym sposobem jest pozostawienie w ich pobliżu deski – kowale schowają się pod nią na noc, a rano (przed wschodem słońca) będziesz mógł je łatwo zebrać i usunąć.
Naturalne sposoby – domowe rozwiązania
Jeśli zależy Ci na szybkim i skutecznym działaniu, a przy tym nie chcesz ingerować w naturalne środowisko – te metody odstraszające są dla Ciebie. Są tanie, proste w przygotowaniu, a do ich przygotowania wystarczy kilka produktów, które najpewniej masz w domu.
Oprysk z octu i wody
Ocet spirytusowy znany jest ze swojego intensywnego zapachu, który działa drażniąco na wiele zwierząt, w tym kowale bezskrzydłe. Nie zabija je, ale przy regularnym stosowaniu skutecznie odstrasza.
Wystarczy, że połączysz ze sobą 1 szklankę octu spirytusowego 10% z 1 szklanką wody i wlejesz do dozownika z atomizerem. Spryskaj miejsca, gdzie owady się gromadzą (murki, ściany, szczeliny) i powtarzaj tę czynność przez kilka następnych dni. Nie pryskaj bezpośrednio w rejonach delikatnych roślin, bo może dojść do ich poparzenia.
Oprysk z szarego mydła i wody
Roztwór z mydłem tworzy on cienką warstwę na powierzchni, która narusza naturalną powłokę owadów. Spryskany w miejsca bytowania kowali to skuteczna metoda na ich spowolnienie i zniechęcenie do wracania w to samo miejsce.
Na 1 litr ciepłej wody dodaj 1-2 łyżki startego szarego mydła lub 1 łyżeczkę płynu do mycia naczyń. Gdy mydło rozpuści się w wodzie, przelej całość do butelki ze spryskiwaczem i nanieś na miejsca, w których pojawiają się kowale. Czynność powtarzaj przez kilka dni.

Olejki eteryczne
Niektóre zapachy są drażniące dla zwierząt. Kowal bardzo nie lubi woni olejków:
- lawendowego,
- z mięty pieprzowej,
- eukaliptusowego,
- z drzewa herbacianego.
Powyższe zapachy maskują naturalne feromony tych owadów, co zniechęca ich do przebywania w danych rejonach.
Do butelki z wodą (ok. 500 ml) dodaj 10-15 kropli wybranego z powyższych olejków. Spryskaj okolice bytowania owadów. Możesz też nasączyć waciki olejkiem i ułożyć je, np. wzdłuż szczelin domu. Co kilka dni odświeżaj zapach, który z czasem może się utlenić.
Rośliny odstraszające
Rośliny repelentne to takie, które w naturalny sposób odstraszają niechciane owady. Mają intensywny zapach, który działa na nie drażniąco. Oprócz swej funkcji niwelowania liczebności kowali, zioła te są dekoracyjne i miododajne.
Skutecznymi roślinami w walce z kowalami są:
- lawenda – piękna i pachnąca. Kochają ją pszczoły, a nienawidzą kowale;
- mięta pieprzowa – szybko rośnie, skutecznie odstrasza wielu nieproszonych gości i jest smacznym dodatkiem do napojów;
- nagietek lekarski – świetny na rabaty warzywne, ma właściwości antybakteryjne.
- wrotycz pospolity – powinien być sadzony z umiarem, ponieważ jego intensywny zapach może działać toksycznie. Niweluje nie tylko kowale, ale też kleszcze, komary i mszyce;
- kocimiętka – estetyczna, łatwa w uprawie i lubiana przez koty.
Jeśli posadzisz powyższe rośliny w pobliżu elewacji, murków i ścieżek ogrodowych – zniechęcisz kowale bezskrzydłe do przebywania w Twojej okolicy.

Środki chemiczne – czy warto?
Metody z wykorzystaniem środków chemicznych powinny być stosowane z dużą ostrożnością. Kowal nie jest groźnym owadem, a naturalne metody jego odstraszania z reguły są skuteczne. W związku z tym nie zaleca się stosowania preparatów owadobójczych w jego kierunku.
Jeśli jednak sytuacja wymaga sięgnięcia po takie rozwiązanie – wybieraj środki biodegradowalne (przeznaczone do stosowania w ogrodzie) i zawsze postępuj zgodnie z zaleceniami producenta.
Bezpodstawne zabijanie owadów na dużą skalę może zaszkodzić środowisku i przyczynić się do zachwiania równowagi w ekosystemie.
Co zrobić, gdy kowale pojawiają się w ogródku warzywnym lub szklarni?
Rzadko, ale zdarza się, że kowale bezskrzydłe mogą żerować na młodych roślinach w ogródkach warzywnych i przydomowych szklarniach. Szczególnie apetyczne są dla nich kiełki i młode siewki.
W takim miejscu nie możesz stosować środków chemicznych, bo przedostaną się one bezpośrednio do pożywienia. Najlepiej sprawdzą się mechaniczne usuwanie owadów, stosowanie naturalnych odstraszaczy i regularna obserwacja.
Strzałem w dziesiątkę może okazać się też posypanie okolic grządek niewielką ilością popiołu lub piasku – owady nie lubią poruszać się po takich powierzchniach.
Jak zapobiegać nawrotom kowala bezskrzydłego?
Zapobieganie to przede wszystkim systematyczne działanie. Najlepiej, jeśli nie pozwolisz im się zadomowić, wtedy jesteś w stanie pozbyć się ich całkowicie.
Zatem, jeśli zobaczysz niewielką grupkę kowali i nie chcesz, aby jej liczebność nagle urosła, zastosuj się do poniższych rad:
- regularnie sprzątaj ogród (zwłaszcza jesienią) – regularnie grab liście, nie zostawiaj dużych stert roślinnych resztek, przekopuj ziemię wokół pni drzew;
- uszczelnij otwory wokół domu – użyj pianki montażowej lub silikonu i uzupełnij wszelkie dziury;
- sadź rośliny odstraszające – mają przyjemny dla człowieka, ale drażniący dla kowala zapach;
- nie zostawiaj „zaproszeń”, czyli warunków do zimowania – nie składuj drewna bezpośrednio przy domu, nie wykonuj okryw drzew z liści zaraz przy ziemi i zawsze zabezpieczaj worki z korą oraz ziemią;
- działaj prewencyjnie – nie czekaj, aż pojawią się setki osobników i regularnie sprawdzaj potencjalne kryjówki kowala.

Podsumowanie
Częstym gościem ogrodów jest kowal bezwstydny. Jak się ich pozbyć? Choć owad ten nie stwarza żadnego zagrożenia i jest pożytecznym stworzeniem, może być problematyczny pod względem estetyki. Czasem, choć niezbyt często, gdy nie zapanuje się w porę nad ich populacją, mogą chcieć wchodzić do domów i pomieszczeń gospodarczych.
W artykule przedstawiliśmy Ci sprawdzone metody, których skuteczność zależy od tego, czy będziesz w swych działaniach konsekwentny. Najlepiej wybieraj naturalne rozwiązania, aby nie zaszkodzić środowisku, a kowalom pomóc się przenieść, zamiast je unicestwiać.
Bibliografia
- https://poradnikogrodniczy.pl/kowal-bezskrzydly.php
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Kowal_bezskrzyd%C5%82y
- https://www.youtube.com/watch?v=sKyBpGgJl90
- https://parkilodzkie.pl/bpk/o-parku/artykuly/1411-kowale-bezskrzydle-pozyteczne-pluskwiaki
- https://ekoetos.pl/kowal-bezskrzydly-szkodnik-czy-sprzymierzeniec/
Warte zobaczenia
Jak zbudować wędzarnię? Poradnik krok po kroku
Kiedy siać trawę? Zakładanie trawnika krok po kroku
Co na muszki owocówki? 12 przetestowanych sposobów